Browse Tag

Marksizm

Sovyet Toplumunun Niteliği

Charles Bettelheim Bir bütün olarak bakılırsa, şimdiye kadarki sunuşlar, «sosyalist» denen ülkelerdeki toplumsal ve siyasi çelişkilerin ne kadar derin ve çeşitli olduğunu açıkça ortaya koydu. Bu konuşmalar, sözkonusu çelişkilerin, devlet aygıtlarından gelen çeşitli baskı biçimlerinin gelişmesine nasıl yol açtığını gösterdi. Şüphesiz hepimiz, bunu genel olarak biliyorduk. Ama konuşmacılar bu gerçeği somutladılar bizim için; baskının, bireysel…

Yazının devamı

İmparatorlukların Dönüşü

Sevgili Bülent'in bu güzel yazısını yeniden okumanın zamanı. Kapitalizmin gidişatını bence, çok iyi öngören bilgileri, önermeleri derleyip, çerçevelemiş, bir analize dönüştürmüş. Yazının sonunda önerdiği "üçüncü yol" henüz Murray Bookchin perspektifi ile kendisini ilişkilendirmiyor. Bu temkinli yaklaşım, sayfısının adıyla müsemma görünüyor: ikircikli. Bu konuda kendisine hak vermemek doğru değil. Sosyalizm tarihinde önemli bir dönemeç olan "Marksist…

Yazının devamı

Neolitiğe Karşı Komünalist Devrim

A. Halûk Ünal Abdullah Öcalan’ın -yazdıklarına bakarak- Frankfurt Okulu’nu ve eleştirel Marksist külliyatı iyi takip ettiğini ve nihayet Murray Bookchin ile tanıştığında aradığı temeli bulduğunu ileri sürebilirim. Kendi külliyatında bu perspektife -bence Thomas Khun’dan mülhem- “yeni paradigma” demeyi uygun bulmuştu. Bence de Bookchin’in attığı temel ve Öcalan’ın kadın devrimi katkısıyla elimizde çok değerli bir çerçeve…

Yazının devamı

Her Ağacın Kurdu, HDK/HDP – 5

"HDP yeniden yapılanma süreci" tartışmaları için oluşturduğumuz yazı serisine bu kez Miheme Porgebol'un Yeni Özgür Politika için yaptığı bir söyleşiyle devam ediyoruz. Biz çok doyurucu bir söyleşi olduğunu düşündüğümüz için yayınlasak da, bir noktada kendi görüşümüzü de not düşmek istiyorum. "Türkiyelileşme" kavramı malumunuz çok tartışılıyor. Son bir ay içinde bir çok twitter space'de, bir kısım…

Yazının devamı

Her Ağacın Kurdu ve HDK/HDP

HDK/HDP, %20-25 bandında, son yüz yılın tek bağımsız halkın öz gücüne yaslanan siyasi hareketi olabilecekken, kitlesel olarak, küçüle küçüle Kürt siyasi Hareketi'nin (KSH) Bakur sınırlarına kadar daraldı. "Türk" solundan beklediği çoğu katkıyı elde edemedi. "Türk Solu" da kendisine sunulan bu can suyunu değerlendiremeyip, kendi aşırı büzüşme ve toplumdan yalıtıklığıyla yüzleşiyor. "Kazanamazsak kaybattiririz" (yetmez ama evet)…

Yazının devamı

Marxizm Ve Din: Halkın Afyonu Mu?

Michael Löwy Eki 10, 2016   Din, Marx ve Engels’in 19. yüzyılda gördükleri gibi bugün de hala gericilik ve muhafazakârlığın kalesi midir? Bu sorunun yanıtı büyük ölçüde evet. Marx ve Engels’in görüşleri halen pek çok Katolik kurumu (Opus Dei bunun en açık örneğidir), başlıca inanç sistemlerinin (Hristiyan, Yahudi ve Müslüman) köktenci akımları, çoğu evanjelik grup…

Yazının devamı

DİNLE MARKSİST

CREATOR: gd-jpeg v1.0 (using IJG JPEG v80), quality = 100

1987 yılından başlayarak Türk Solu ve geleneksel sol geçmişimiz ile yüzleşme çabam sırasında Bookchin'den haberdar olmamak, bana -ve benim gibilere- zihinsel gelişim açısından inanılmaz bir zaman kaybettirmiş. 2014'ün 30 Aralığından başlayan ve 7 ay süren Rojava yolculuğu; Öcalan yoldaşımızın savunmalarını okumak ve Komünalizmle tanışma fırsatım olmasa, kendi teorik kaplumbağa ilerleyişimle, şu anki farkındalığa ne zaman…

Yazının devamı

Hiç mi(yiz)?*

milky way illustration
Photo by Philippe Donn on Pexels.com

Nabi Kımran Bugünün dünyasının en çarpıcı olgularından biri, yeryüzünün dört bucağında isyan eden, geri çekilen, tekrar tekrar sokakları dolduran kitlelerin, bayrak, ideoloji, teori, lider, parti… adına ne derseniz deyin birleştirici bir odaktan/eksenden yoksun olmalarıdır. İkinci çarpıcı olgu ise, eylem halindeki kitlelerle rezonansa geçemeyen -kelimenin geniş anlamıyla- sosyalistlerin kitlelerin çarpıcı ve kamçılayıcı eylemine bugünün gerçekliğinden değil,…

Yazının devamı

Sorgulayan devrimcilik ve Nabi Kımran’ın son kitabı : “ne geçmiş tükendi ne yarınlar”

Nisan 2020’de Sendika.Org’da Ertuğrul Bilir’in yazısıyla başlayan 1987 gençlik hareketleri tartışmasında Nabi Kımran “Kayıp halka 87’liler” başlıklı yazı dizisiyle dahil olmuş, dönemin gençlik hareketi 30 yılı aşkın bir zaman sonra ilgili pek çok tarafın katılımıyla tartışılmaya başlamıştı. İki yıl sonra Kımran, İletişim Yayınları’ndan “Ne geçmiş tükendi ne yarınlar / Bir 87’linin not defteri” adlı kitabı…

Yazının devamı

Sosyalizm bir keşif mi icat mı? Kökleri nerede?

"Enternasyonal Sosyalizm Dergisi"nin (PDF)Ekim sayısından sevgili Roni'nin çok öğretici bir yazısını aktarmak istiyoruz. Yazının bizce önemine ilişkin bir kaç satır yazmak elzem. Son yüzelli yıl içinde Marks değil ama Marksistler, sosyalizmi bir "icat" gibi ele alıyor. Oysa "sosyalizm," insanlığın 240 bin yıllık serüvenini 24 saat kabul etsek, 23 saatini kapsıyor. Metnin de çok iyi özetlediği…

Yazının devamı

Solun Geleceği

Murray Bookchin, gençliğinde New York'ta sosyalist kalabalıklar önünde konuşmalar yaptığı ve İspanya İç Savaşı'nda Franco'ya karşı savaşanlara destek çalışmalarında bulunduğu 1930'lardan bu yana dinamik bir devrimci propagandacı olmuştur. İlk kez kitap formunda AK Press tarafından 2001 yılında "Marksizm, Anarşizm ve Solun Geleceği" başlığıyla bir derleme içinde yayınlandı, bu cilt, sosyal ekolojinin kurucusu ile yapılan bir…

Yazının devamı

GERÇEKÇİ OL, İMKANSIZI GERÇEKLEŞTİR

Bu kez sizleri, daha önce de farklı Bookchin Çevirilerini yayınladığımız sevgili Sezgin Ata’nın bir yazısıyla buluşturuyoruz. Sezgin Ata yüzyılımızın ilk yıllarından itibaren bizleri Bookchinle tanıştırmaya çalışan nadir yazar ve çevirmenlerden. Bu yazı da ilk olarak 2002 yılında Toplumsal ekoloji dergisinde yayınlanmış. Daha sonra da Şubat 19, 2012 yılında “Komünalizm” adlı internet dergisinde tekrar basılmış. Yazı,…

Yazının devamı

Immanuel Wallerstein ve Marksizm*

Geçmişi tarihsel olarak kurmak “onu gerçekten olmuş olduğu gibi” tanımak değil, tehlike anında birden parlayıveren anıyı ele geçirmektir. Tarihsel maddeciliğin meselesi, tehlike anında öznenin karşısında beklenmedik bir şekilde beliriveren geçmiş imgesini alıkoymaktır. Geleneğin hem kendi varlığı, hem de onu devralanlar tehlikededir. Her ikisi de aynı tehdit altındadır: Hâkim sınıfın aleti durumuna düşmek. Geleneği, onu hükmü…

Yazının devamı

21. Yüzyıl Sosyalizmi: Komünalizm

Peter Haumer ile 1992 yılında siyasi ve göçmen hareketi bağlamında tanıştık. Birlikte göçmenlerin seçme ve seçilme hakları için mücadele ederken yine bir grup arkadaşla birlikte Aurora adıyla Almanca -Türkçe bir siyasi dergi çıkardık. BSP (Birleşik Sosyalist Parti) kongresine katıldık. Kurtuluş’un sosyalist demokrasi tartışmalarını yakından takip ederken, diğer cenahtaki sosyalist Komünalist akımı takip etmeye çalıştık.Uzun yıllara…

Yazının devamı

Milliyetçilik ve “Ulusal Sorun”

Murray Bookchin Çeviren : Sezgin Ata Sol’un (eğer herhangi bir kişi Sol’u tanımlayabilirse) karşılaştığı en büyük sorunlardan birisi, toplumsal gelişmede milliyetçiliğin ve kültürel kimlik ile politik egemenlik için halkın arzularının oynadığı rolün ne olduğudur. Ondokuzuncu yüzyıl Sol’u açısından milliyetçilik, herşeyden önce, ulus-devletlerin kapitalizmin kalbinde kendilerini pekiştirme çabalarını içeren bir Avrupa meselesi olarak görülmekteydi. Yalnızca ikincil…

Yazının devamı

Toprağın Yağmalanması ve Köklerin Direnişi

Sezgin Ata Kapitalizm tarihsel olarak geleneksel tarım dünyasının pazar ekonomisi karşısındaki direncinin çökertilmesi ve onun üzerinde hakimiyet kurulması ile başladı; insanlığı en derin anlamıyla özgürleştirecek ve  toplum ile  doğa arasındaki dengeyi kuracak  yeni bir  toplum, toprak  üzerinde yaratılmadığı  sürece kapitalizm  asla tam  olarak aşılamayacaktır [1]. Murray Bookchin Tarihsel Bakış İnsanlığın yeryüzü üzerindeki en eski ve en temel…

Yazının devamı

Stalinizm bir sebeb değil sonuçtur

Dergimiz yayın yolculuğunun üçüncü ayında. E-Skop dergisinin 2015 yılı arşivinde bulduğum bu çağrı; yalnızca aklın yolunun birliğini kanıtlamıyor; solun akılsızlık birliğinin de önemli bir kanıtı. Macaristan gibi çok önemli bir "sosyalist" ülkede Bookchin'in adlandırmasıyla bir "üçüncü devrim" girişimi içinden yükselen ve Sovyet tanklarıyla susturulan bu ses, sosyalizmin krizinin boyutlarını, krizin hangi alanlarda ortaya çıktığını çok…

Yazının devamı

Komünalist Karar Anı*

Murray Bookchin

Murray Bookchin – Ağustos 2001 [ * ] Makale, orjinal olarak Toplumsal Ekoloji Dergisi, Sayı 1′de yayınlanmıştır. Çeviri : Sezgin Ata Yirmibirinci yüzyılın tarihin en radikal mi yoksa en gerici dönemi mi olacağı –veya yalnızca sönük bir sıradanlığın gri bir çağına mı dönüşeceği–, büyük ölçüde, toplumsal hareketin türüne ve toplumsal radikallerin devrimci çağın son iki yüzyılı boyunca birikmiş olan…

Yazının devamı

Komünalist Proje*

Murray Bookchin – 2002 Çeviren: Bilgesu Sümer Yirmi birinci yüzyılın en radikal zamanlara mı yoksa en gerici zamanlara mı tanıklık edeceği –ya da sadece zavallı bir sıradanlığın griliğine doğru mu sürükleneceği– büyük ölçüde sosyal radikallerin geçmiş iki yüzyıllık devrimci çağ boyunca birikmiş olan teorik, örgütsel ve siyasal zenginliğin içerisinden ne tür bir sosyal hareket ve…

Yazının devamı

Marksizmin Dört İlkesi*

Yaşayan bir Marksizm yeniden ortaya çıkacak mı ve komünizm olasılığını insanlığın genel bilincine kaydedecek mi?…

Yazının devamı