Ariel Dorfman* Çeviri : DeepL 4 Eylül 1973’te, muazzam bir Şilili kalabalığı -ben de onlardan biriydim- Salvador Allende’nin kuşatılmış hükümetine destek vermek için Santiago sokaklarına döküldü. Üç yıl önce üçlü bir yarışta oyların yüzde 36,6’sını alarak başkanlığı kazanmasından bu yana, ülke içinden ve dışından güçler, dünya tarihinde bir ilk olan, şiddet içermeyen, demokratik yollarla sosyalist…
Yazının devamı
Ayşe Hür 6-7 Eylül olaylarında Türk basınına göre 11 kişi ölmüştü. Yaralı sayısı resmi rakamlara göre 30, gayriresmi kaynaklara göre 300’dü. Sadece Balıklı Hastanesi’nde 60 kadın tecavüz nedeniyle tedavi görmüştü. Resmi rakamlara göre 5.300’ü aşkın, gayriresmi kaynaklara göre 7 bine yakın bina saldırıya uğramıştı. En büyük tahribat Beyoğlu’nda yaşanmıştı. Bunu Eminönü, Fatih, Şişli, Beşiktaş, Sarıyer,…
Yazının devamı
*Nevzat Onaran (Duvar) 1955’te Başbakan Adnan Menderes, 6-7 Eylül imhasından, yağmasından ve katliamından birinci derece sorumludur, Cumhurbaşkanı Celâl Bayar da… Yassıada yargılamalarında tutanağa geçen anlatımlar, o günün atmosferinde söylenmiştir, “Menderes ve Bayar suçlanmıştır” denip geçilebilir. Aslında, Yassıada’da da 6-7 Eylül’ün ‘ne tür faaliyet’ olduğunu bilerek ona göre yargılama yapıldı. Aksini düşünmek saflıktır. 1955’te soruşturma raporlarına…
Yazının devamı
Tamer Çilingir Yıllarca ‘Kurtuluş Savaşı’ diye okullarda okutulan hikâyenin aslında ne olduğunu Mustafa Kemal 1933 yılında okuduğu ‘Nutuk’taki bu sözleri ile açıklıyor.Yunan taarruzunu durdurmaktan daha önemli başka bir şeyden söz ediyor. Aynı zamanda İngiliz askerleri İstanbul’da, İtalyan askerleri Antalya’da, Fransız askerleri Urfa ve Maraş’ta. Yunan ordusu da Afyon’a kadar elini kolunu sallaya sallaya gelmiş yani…
Yazının devamı
Tamer Çilingir İyd-i Milli (Milli bayram) 23 Temmuz 1909 tarihli, İttihat ve Terakki Cemiyetinin sözcüsü niteliğindeki Tanin gazetesinde İyd-i Milli (Milli bayram) terimi ilk defa kullanıldı. İlk İyd-i Milli 23 Temmuz 1909 tarihinde hem başkent İstanbul hem de imparatorluğun diğer şehirlerinde kutlandı. Şişli’deki Hürriyet Tepesi’nde düzenlenen ve Padişah V. Mehmet’in de katıldığı kutlamalarda, 31 Mart…
Yazının devamı
Cumhuriyet ve Aleviler iki ayrı bedendir. Ortada Alevileri de içeren bir ‘civitas’ ve bir ‘res publica’ (cumhuriyet) yoktur. ‘Alevilere şiddet Cumhuriyet’e şiddettir’ bulmacasını artık çözmek gerekir. Orhan Gazi Ertekin* Aleviler 19. yüzyıla “kanı helal şeyh” diye çağrılarak başlamışlardı. 1826’da Kırşehir Mahkemesi’nde yargılanan Hacıbektaş postnişini Hamdullah Çelebi’ye “kanı helal şeyh” diye aşağılayarak seslenmeyi alışkanlık edinmişti hakimler.…
Yazının devamı
Nevzat Onaran Taner Akçam hocamız, Cumhuriyet’in 100. yılı tartışmalarına Yüzyıllık Apartheid kitabıyla katılıyor. Aras Yayıncılık’ın yayımladığı kitap, Cumhuriyet’in “eşit vatandaşlığı” reddeden ve Sünni-Türk’ü esas vatandaş sayan bir zihniyet üzerinde kurulduğu tespitini yapıyor ve ‘Türk Usulü Kast Sistemi’ oluşturulduğunu savunuyor. Bu sistemde, T.C. vatandaşlarının milletine ve dinine göre üçlü bir hiyerarşiye tabi tutulduğu ve Sünni-Türk’ün hiyerarşinin en tepesinde yer aldığı…
Yazının devamı
Arif Mostarlı Yaklaşık 280 yıl önceydi… Bir kadın, Amrita Devi, bir ağaca sarıldı ve her şey o gün başladı. Devi, Bishnoi topluluğunun bir üyesiydi. Kuzey ve kuzeybatı Hindistan’da bir Hindu topluluğu olan Bishnoilerin bitkiler, ağaçlar ve hayvanlarla ilgili olan 29 yaşam ilkesi vardı. Tüm canlılara karşı merhametli olmayı içeren ilkelerine göre Bishnoiler, odunları yakmadan önce…
Yazının devamı
Tamer Çilingir AGOS – Pontos Soykırımı’nın tarihini kısaca özetleyebilir misiniz? 1894 yılında Abdülhamit’in Ermenilere yönelik katliamlarıyla başlayıp, 1915’te İttihat ve Terakki yönetimi tarafından 1,5 milyon Ermeni ve 300 bine yakın Süryani’nin hayatına mal olan Büyük Hıristiyan Soykırımı’nın son etabıdır Pontos Rum Soykırımı. 1914-1921 yılları arasında Amasya, Samsun, Giresun’da 134.078, Niksar’da 27.216, Trabzon’da 38.434, Tokat’ta 64.582,…
Yazının devamı
Tarih yaşar ve günceldir. Yalnızca dünden ibaret olsa, belki de insanlık ona böylesine ihtiyaç duymayacak; uğruna kürsüler kurmayacaktı. İttihat Terakki'nin gerçekleştirdiği Ermeni soykırımı yirminci yüzyılın başında, yüzyılın gelmekte olanbütün felaket ve insanlık suçlarının habercisi hatta ilham kaynağı gibiydi. Ne yazık ki sosyalistlerin bile, doğrudan veya dolaylı olarak, kutsallaşmasına katkı yaptığı "ulus"un ve "ulus devletin" anlamını…
Yazının devamı